Ana dili dışında bir veya iki dil konuşabilen biriyle tanıştığınızda bundan etkilenebilirsiniz. Bu normaldir ancak eğer bir hiperpoliglotla karşılaşırsanız, aklınız başından gidebilir. Peki, asıl soru! Hiperpoligot nedir, birini nasıl bu şekilde tanımlayabiliriz.
İlk olarak, insanları akıcı veya zahmetsizce konuşabildiği dil sayısına göre nasıl etiketlediğimizi bir görelim.
- Monolingual yalnızca bir dil konuşur. Monolinguallar dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 40'ını oluşturmaktadır.
- Bilingual kişi neredeyse eşit düzeyde akıcı şekilde iki dil konuşur. Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 43'ü bilingualdir.
- Bir kişinin trilingual, olduğunu söylediğinizde, üç dilde akıcı olduğu anlamına gelir. Küresel nüfusun yüzde 13'ü trilingualdir.
- Dört veya daha fazla dil bilen bir kişi multilingualdır. Dünyadaki insanların sadece yüzde 3’ü dört dilden fazla konuşabilmektedir.
- Dünya genelinde insanların yüzde birinden daha azı birçok dilde yeterliliğe sahiptir. Bir kişi beşten fazla dildi akıcı konuşursa, bu kişiye polyglot adı verilir.
Grafiği ve oranları zihninizde canlandırabilirsiniz. Eğer ki 12'den fazla dilde yüksek derecede yeterliliğe sahip biriyle tanışırsanız, gerçekten şaşırabilirsiniz, çünkü nadir bir kişiyle tanışıyorsunuz. Yani bir hiperpolit ile.
Hiperpolit terimi, Londra Üniversitesinde bir dilbilimci olan Richard Hudson tarafından ortaya atılmıştır.
Dünyadaki Hiperpoliglotlar
Kardinal Guiseppe Mezzofanti, dünyanın en popüler hiperpolitloglarından biridir. Bazı insanlar yaklaşık yüz farklı dil konuşabildiğini iddia etse de Mezzofanti, 40 dil konuşabiliyordu.
Bugün en dikkate değer hiperpolyglotlardan bazıları:
- Alexander Argüelles , 12 dil konuşan Amerikalı bir dilbilimci.
- Güney Kore'den 12 dil konuşan bir tarihçi olan Jeong Su-il.
- Lokesh Chandra , 16 dilde konuşabilen Hintli Budizm bilgini.
- Péter Frankl, matematikçi, eğitimci, köşe yazarı ve 12 dil konuşan sokak sanatçısı.
- Swami Rambhadracharya, bir Sanskrit alimi ve 22 dili konuşabilen Hindu dini lideri.
- Dilip Kumar, 12 dil konuşabilen Hintli bir aktör.
- Avrupa Komisyonu için Yunanca çevirmen olan Ioannis Ikonomou. 32 dil biliyor.
- Richard Simcott 16 dilde akıcı bir şekilde konuşmaktadır. Birleşik Krallık, Chester'da yaşıyor. Kısa bir süre içinde yeni bir dil öğrenebilir.
- Fernando de Castro 16 dil biliyor. Tercüman, çevirmen ve filologdur.
- İsrail doğumlu Ghil'ad Zuckermann hiperpoliglot ve dilbilimcidir. Dilbilim profesörü ve Adelaide Üniversitesi'nde Nesli Tükenmekte Olan Diller Başkanı.
Birkaç farklı dil öğrenmek mümkün mü?
Bu soruya kesin bir cevap vermek oldukça zor. Bazı insanlar dilleri okuyarak öğrenir. Bazıları film, radyo veya televizyon yoluyla öğrenirken, bazıları da doğrudan maruz kalma ve ana dili İngilizce olan kişilerle konuşma yoluyla bir dil öğrenebilir.
Michael Erard'ın 2012 yılında yayımladığı Babel No More: Dünyanın En Sıradışı Dil Öğrenenlerinin Araştırılması adlı kitabında, disiplinli bir çalışmanın ve iyi genlerin, bir kişinin dil öğrenme yeteneğinin anahtarı olduğunu öne sürülüyor.
Bu, poliglotların yeteneğinin doğuştan olup olmadığı veya zaman içinde mümkün olduğu kadar çok dil öğrenme yeteneğinin kazanılıp kazanılamayacağı gibi diğer soruları gündeme getirse de bu soruların hala net bir yanıtı yoktur.
Beyin bir dili nasıl öğrenir?
Emil Krebs adlı Alman bir diplomatın beyni, bilim insanları tarafından incelenmiş ve 65 dil konuştuğu görülmüştür. Bilim insanları, Krebs’in beyninin eşsiz oluşumunun dil becerileri ile ilgili olup olmadığını bilmek istiyorlardı.
Beyindeki broca bölgesi beynin dilden sorumlu kısmıdır. Ve gerçekten de, Krebs beynindeki brocanın bazı benzersiz özellikleri vardı. Ancak, bilim adamları bu özelliklerin doğuştan mı yoksa edinilmiş mi olduğunu açıklayamadı.
2012 yılında İsveç'teki Lund Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, bir grup öğrenciyle çalışma yaptı. Öğrencilerin bir kısmı dil dersi alırken diğerleri başka dersler aldı. Dil dersi alan öğrenciler oldukça yoğun bir süreçten geçirildi. Kursu tamamladıktan sonra tüm katılımcıların beyinleri tarandı. Araştırmacılar, broca'nın dil öğrenen öğrencilerde genişlediğini, diğer konuları öğrenen öğrencilerde ise aynı kaldığını keşfetti.
Yaşamınız boyunca kaç yabancı dil öğrenebilirsiniz?
Bu sorunun da kesin bir cevabı yok, çünkü insanların yabancı dil öğrenmesinin nedenleri farklı. Gereklilik, rahatlık veya dilleri sevdikleri için öğreniyorlar. Dahası, bazı diller birbiriyle yakından ilişkilidir, bu yüzden birini öğrenmek diğerlerini öğrenirken yardımcı olacaktır.
Bir insan hayatı boyunca birçok dil öğrenebilir. Ancak onları yüksek düzeyde yeterlilik ve akıcılıkla konuşmak başka bir konudur. Üç veya beş dilde akıcılık kazanmak zaten bir başarıdır.
Michael Erard kitabını araştırırken dünyanın dört bir yanına gitmiş ve çeşitli poliglotlarla tanışmıştır. Brüksel'deki Avrupa Komisyonu'nda çalışan ve 14 dil konuşan profesyonel bir çevirmen olan Adam Cansdale ile 22 dil konuşabilen bir inşaat mühendisi ve filolog olan Johan Vandewalle bunlardan sadece ikisiydi.
Erard'ın bazı modern hiperpoliglotları araştırması, motivasyon, uygulama ve hafızanın onlar için çok önemli olduğunu göstermektedir. Aynı şekilde pragmatiktirler. Erard, araştırdığı 11 dili konuşabileceklerini söyleyen hiperpoliglotların bu dilleri ana dil olarak konuşmakla ilgilenmediğini paylaştı. Onların ilgisini çeken şey, başka bir ülkede kaybolmamak ve yabancı bir dilde gazete okumanın sevinciydi.
Farklı dilleri öğrenmek ve konuşmak kişisel bir seçim meselesidir, bu yüzden bir dili öğrendikten sonra o dillerle ne yapacağınızı düşünün. Bazı insanlar beşten fazla öğrenmenin zaten ortalama bir kişi için aşırıya kaçmış bir hareket olduğuna inanıyor.
Bu nedenle, ister 3, 5, 10, 12 veya daha fazla dil öğrenmek isteyin, her şey ilginize, motivasyonunuza, bağlılığınıza, belleğinize ve öğrendiklerinizi hatırlamanıza yardımcı olacak doğru yöntemi bulmanıza bağlıdır.
GNR Eğitim